آبکشی فرش چگونه است ؟

در قالیشویی نائین بعد از آنکه فرش به کمک آب و مواد تمیز کننده شسته شد و چرک ها از فرش جدا شد، باید در مرحله آبکشی با استفاده از آب تنها این چرک ها به همراه کف و مواد شوینده از فرش خارج شوند. نکته ای که در اینجا وجود دارد خصوصیات شیمیایی مواد تمیز کننده است که باید به راحتی با آب از الیاف پشم ، ابریشم و پنبه جدا و از فرش خارج شوند. از طرف دیگر هنگامی که شستشوی فرش به پایان می رسد باید PH آن صفر باشد. چون PHبسیاری از مواد تمیز کننده کمی اسیدی یا بازی است در این مرحله باید با مواد شیمیایی لازم خنثی سازی صورت بپذیرد و PHمایع سطح فرش صفر شود. چند روش آبکشی وجود دارد که به اختصار توضیح داده شده است.

الف)آبکشی با غوطه وری

در این روش سنتی پس از شستشوی فرش آن را در آب جاری مانند رودخانه غوطه ور می کنند. با این کار کلیه مواد شوینده به کمک آب جاری از آن خارج می شود.این عملیات در قالیشویی نائین استفاده نمیشود چون فرش خیس در این وضعیت حساس است و ممکن است صدمه ببیند در جابجایی فرش باید دقت شود.

ب)آبکشی با آب جاری ( کر اسلامی )

در این روش با استفاده از آب جاری توسط شیلنگ مواد شوینده و چرک ها از فرش خارج می شود. پیشنهاد می شود که آب به صورت اسپری به روی فرش پاشیده شود. تمامی فرشها در قالیشویی نایین کر اسلامی داده میشود.

پ)آبکشی با جت آب

در این روش با استفاده از آب تحت فشار که به صورت جت به سطح فرش برخورد می کند، مواد شوینده و چرک ها از فرش خارج می شود.

این روش به دلیل این که به طور فیزیکی وسیله ای با سطح فرش تماس ندارد که باعث شود در اثر سایش به سطح فرش به آن صدمه بزند و یا ساختار فرش را دچار مشکل کند، در صورتی که شدت جت آب آن قدر شدید نباشد که خود موجب صدمه به فرش شود روش مناسبی می باشد. در صورتی که شدت جریان آب (جت آب) قابل کنترل باشد کمترین صدمه ای به فرش وارد نمی کند. محدودیتی که این روش با آن مواجه است شاید مصرف زیاد آب و مواد شوینده باشد.

ت)آبکشی با استفاده از آب و هوای فشرده

این وسیله مجهز به آب و هوای فشرده می باشد که آب به کمک هوای فشرده با فشار مانند جت در مرحله آبکشی مواد شوینده و چرک ها با شدت بیشتری از ساختار فرش خارج می کند. در این روش به نظر می رشد مصرف آب در مقایسه با آبکشی با آب معمولی کمتر باشد.

مرحله آبگیری فرش چگونه است ؟

به طور کلی روش های مختلفی برای آبگیری فرش استفاده می شوند که عبارتند از :

الف)رول کردن

یکی از روش هایی که برای خارج کردن آب از فرش صورت می پذیرد، رول کردن فرش می باشد. فرش پس از آبکشی به صورت رول در آمده و سپس سرپا می شود. با این کار بخش زیادی از آب از آن خارج می شود. پس از آنکه مدتی فرش در این وضعیت قرار گرفت بیشتر آب از آن خارج شده و فرش آماده خشک کردن می شود. فرش دوباره باز شده و در روی سطحی صاف، خشک و تمیز پهن شود تا در هوای آزاد و در زیر نور آفتاب خشک شود.

نکته ای که در این روش آبگیری وجود دارد این است که چون فرش سرپا می باشد، آب در اثر وزن خود به پایین سرازیر می شود. در این روش میزان آب مانده در فرش از بالا به پایین بیشتر می شود. در این روش بالای فرش نسبتاً کم آب و به تدریج که به لبه پایین رسیده می شود آب زیادتری در فرش وجود خواهد داشت. در این وضعیت در صورتی که بعضی از رنگ های فرش ثبات رنگی خوبی نداشته باشند با رول کردن فرش ممکن است رنگ نخ ها به همراه آب به رنگ های نخ های مجاور منتقل شود و آنها را دچار لکه یا اختلاط رنگ کند. این روش عموماً در شستشو های خانگی مورد استفاده قرار می گیرد. ولی در قالیشویی نائین این نوع آبگیری توسط دستگاه تمام اتوماتیک آبگیر لوله ای انجام میشود که کاملا قابل کنترل است و این مشکلات را ندارد و فرش به هیچ وجه آسیب نمی بیند.

ب) تا کردن فرش

روش دیگری که در آبگیری فرش مورد استفاده قرار می گیرد، تا کردن فرش می باشد. فرش پس از شستشو در قسمت های مختلف تا می شود و مدتی به همین وضعیت می ماند تا بیشتر آب آن خارج شود. پس از خارج شدن آب، فرش در جای خشک، صاف و تمیز در فضای باز پهن می شود تا در هوای آزاد و در زیر نور آفتاب خشک شود. روش رول کردن فرش نسبت به تا کردن فرش بهتر است زیرا در روش تا کردن، در محل تاخوردگی نخ های تار و پود کشیده می شوند و تحت تنش شدیدی قرار می گیرند. در این حالت احتمال پارگی نخ ها و یا ازدیاد طول نخ ها وجود دارد.از طرفی پس از باز کردن فرش در محل تا ممکن است فرش به خوبی باز نشود و در فرش کیس خوردگی ایجاد شود. از طرفی خاب فرش پس از باز کردن در محل های تا به هم می خورد.

پ) استفاده از دستگاه سانتریفوژ

چون در واحد های صنعتی مانند قالیشویی نائین روزانه تعداد زیادی فرش باید شسته و ارسال شود، روش لوله کردن برای آنها قابل استفاده نیست زیرا در روش لوله کردن هنوز مقدار زیادی آب در فرش می ماند که مدت زمان خشک کردن فرش را افزایش می دهد. از این رو در این گونه واحد ها از دستگاه سانتریفوژ که راندمان بالایی دارد و مقدار زیادی از آب فرش را در زمان کوتاهی از آن خارج می کند استفاده می شود. در این روش پس از شستشو تا حد امکان آب آن توسط وسیله ای مانند پاروی چوبی یا وسیله ای شبیه به آن گرفته می شود. بعد از این کار فرش تا می شود تا ابعاد آن کوچک شود.

دستگاه سانتریفوژ وسیله ای است که توسط موتور الکتریکی به دور خود گردش می کند. دیواره محفظه آن از صفحه فلزی مشبکی تشکیل می شود. اندازه آن بزرگ بوده به طوری که چندین فرش در آن می تواند قرار گیرد. پس از انکه چندین فرش شسته و سپس تا شد همه آنها را در دستگاه سانتریفوژ قرار می دهند و دستگاه را روشن می کنند. با حرکت دورانی دستگاه، آب زیادی از فرش ها خارج می شود. مقدار زمان لازم برای انجام این کار با توجه به مقدار فرش ها و آب موجود در آنها متفاوت است. این کار معمولاً به صورت تجربی توسط اپراتور دستگاه صورت می پذیرد. دستگاه آن قدر به کار خود ادامه می دهد تا آب  از لوله خروجی آن بیرون بیاید.